Medya ve basın mensuplarının cinsel şiddet haberlerinde hak temelli görsel kullanmalarını teşvik etmek ve görsellere ulaşmalarını kolaylaştırmak amacıyla hazırladığımız csgorselarsiv.org sitesi kullanıma açıldı.
2017 yılından beri gerçekleştirdiğimiz atölyeler ve kurduğumuz iş birlikleri ile medya ve basın emekçilerinin özellikle cinsel şiddet haberleri yaparken yaşadıkları sorunları dinleme olanağı bulduk, bu sorunların başında haberlerde kullanabilecekleri görsellerin yokluğunun geldiğini gördük.
Hak temelli görsellerin az oluşu, imaj bankalarından, gazetelerin görsel havuzlarından alınan temsili görsellerin cinsel şiddete dair yanlış inanışları yeniden ürettiği, haberlerde kullanılan görsellerin şiddete maruz bırakılanın haklarını gözetmediği, önceki haberlerin aynı şekilde tekrarlanmasıyla aynı yanlışların yapıldığı eleştirilerini dikkate alarak, bir görsel arşiv sitesi oluşturma fikrini hayata geçirdik.
Görsel arşiv, kollektif bir çalışmanın ürünü olarak tamamlandı. Fotoğrafçılar, grafik tasarımcılar, görsel iletişim çalışanlar, aktivistler, karikatüristlerle iki görsel üretim atölyesi gerçekleştirdik, son atölyeden sonra bir eylem planı hazırladık. Bu plan doğrultusunda bir çağrı yaparak kadın ve LGBTİ+ fotoğrafçılardan fotoğraf istedik. 16 fotoğrafçının katkısıyla bu arşivi hayata geçirme imkânımız oldu.
Toplumsal değişim için medyanın dönüştürücü gücü yadsınamaz. Cinsel şiddet öğrenilen, normalleştirilen, sosyal yollarla inşa edilen ve aktarılan bir şiddet biçimidir. Medya da bu kültürel üretimin en önemli parçası. Kültür yoluyla aktarılan cinsel şiddetin, yine kültür yoluyla, algı değişimiyle durdurulabileceğine, önlenebileceğine inanıyoruz. İçinde bulunduğumuz, hızlı tüketimin gerçekleştiği iletişim çağında, medya kurumlarını ve gazetecileri sorumluluk alarak yaygınlaştırdığı dil ve görsel üretimlerle bu değişimin olumlu yönde parçası olmaya çağırıyoruz.
Cinsel şiddet haberleri yaparken dikkat edilmesi gereken unsurlar;
- Cinsel şiddet haberleri nötr, eyleme çağıran, tetikleyici ayrıntılara yer vermeyen ve failin ceza alması yolunda otoriteleri harekete geçiren bir yerden verilmeli.
- Haberlerde özellikle şiddeti erotikleştiren bir dilden kaçınılmalı, sansasyon yaratarak gereksiz röntgenci bir hazza hizmet edecek detaylara yer verilmemeli ve olaya magazinsel içerikler yüklenmemeli.
- Cinsel şiddete maruz bırakılan kişilerin şiddeti hak ettikleri imasından kaçınılmalı ve yaşanılan şiddetin sorumluluğu faile yüklenerek haber yapılmalı.
- Haberde topluma doğru ve net bilgi aktarılmalı. İddialar gerçekmiş gibi yansıtılmamalı.
- Cinsel şiddete maruz bırakılan kişinin suçlanmasına, yalnızlaşmasına, utanmasına neden olacak görseller kullanılmamalı.
- Kullanılan görseller kişileri çaresiz hissettirmeyecek, harekete geçirecek güçlendirici görseller olmalı.
Görsel arşiv sitesine csgorselarsiv.org adresinden ulaşabilirsiniz. Siteye girdikten sonra fotoğraf indirmek için üye olmanız gerekiyor. Fotoğraf desteğinde bulunmak isteyenler de üye olarak fotoğraf ekleyebilir.